Mens & samenleving

De kerstman heeft corona

26 december 2020 Haspengouw 1330

Na twee serieuze en wetenschappelijk onderbouwde blogs over het klimaat en ons (leef)milieu bied ik in U mijn laatste blog van 2020, uitgebroed en eerbiedig geschreven in de advent, een sprookje aan. Het speelt zich af in Hasbania … een bedreigde landstreek die in het Germaans tot Haspengouw verbasterd werd. In tegenstelling tot de klassieke sprookjes begint het niet met “Heel lang geleden ...” of wat had U gedacht?

Dit sprookjesachtig kerstverhaal speelt zich af in het jaar 0 van de coronatijdrekening en komt overeen met het jaar 2020 op de christelijke kalender. In het verdeelde land Belgica regeert keizer Alexander I de Kale, een rechtstreekse afstammeling van het geslacht Blauwbaard. In de overwegend Germaanse noordelijke landshelft –Flandria geheten– zwaait o.m. landvoogdes Miss Moei-al de scepter. Omwille van slecht financieel beheer, veroorzaakt door o.a. grootheidswaanzin en onkunde, staat het naar onafhankelijkheid snakkende Flandria aan de rand van de afgrond. De provincia, ingevoerd onder Keizer Napoleon II, zullen ontbonden worden en vervangen door nieuwe regio’s met grotere nederzettingen, ontstaan door willekeurige kernfusies. Om dit ganse proces –nl. de creatie van megafusies naar analogie met de uiterst gecontesteerde transitie naar megastallen in de landbouwsector– in een zweem van democratie te hullen, werd unaniem beslist om in het ganse keizerrijk op hetzelfde ogenblik een volkstelling en –raadpleging te organiseren. In de regio Hasbania Germania werd hiervoor de datum 25 december geprikt; de fors uitgedunde strekking ‘christenen’ herdenken op die dag de geboorte van hun grote inspiratiebron ‘Jezus Christus’. Voor degenen die deze figuur niet kennen, dit citaat: “Mijn keizerrijk is niet van deze wereld”.

Iedere bewoner van Hasbania moet zich die heuglijke Kerstdag persoonlijk aanbieden in de troonzaal van de grafelijke burcht op de Loonse burchtheuvel. Wij doen dat in het kielzog en op veilige afstand van een verliefd koppeltje: Mieke uit een piepklein boerendorpje waar –als de kat van huis is– de Muizen op tafel dansen en de behulpzame klusjesman Jo, afkomstig uit een feeëriek heiligendorpje op de linkeroever van de Mombeek waar in illo tempore de adolescente Lambertus van Luik schoolliep. Het duo vormt een perfecte landschappelijke mix in levende lijve: zij zag het levenslicht in Droog-Haspengouw, hij is afkomstig uit Vochtig-Haspengouw. Ze kochten en restaureren thans vakkundig een authentiek boerderijtje in stijl- en regelwerk, gelegen aan het beschermd dorpspleintje van Ulbeek. Het is kil en fris die stille ochtend van vrijdag 25 december. Alhoewel ze beide een elektrische fiets hebben, neemt het paar toch de voetentram wat op zich geen enkel probleem is: Haspengouw is immers dooraderd met een gebiedsdekkend netwerk van bewegwijzerde wandelroutes. De centrale overheid heeft immers beslist dat die dag alleen elektrische fietsen, voor honderd procent opgeladen met groene stroom, de weg op mogen. Deze droom is helaas nog niet helemaal vervuld. Ook de andere CO2-brakende voertuigen moeten die dag omwille van de volksgezondheid op stal blijven. Trouwens, Mieke durft niet meer fietsen want ze verkeert, onder de impuls van de eerste lockdown sinds13 maart 2020, in de eindfase van haar zgn. ‘gezegende toestand’. Een verkeerde beweging van de een of de andere zou een fatale val kunnen veroorzaken. Het transportdecreet verklaart ook waarom bejaarden massaal postkoetsen charteren om in een veilige bubbel van hooguit één knuffelcontact heen en weer naar Borgloon te reizen.

 

Het is druk en het wordt alsmaar drukker op alle (veld)wegen naar Borgloon. Elke rechtschapen Hasbaniër wil blijkbaar zijn stem laten gelden. Onderweg, vlak bij de zieltogende en in 2020 opgedoekte abdij van Coolen te Kerniel, ontmoeten Mieke en Jo een groep jonge deernes met een mooi beschilderd, houten kistje: het reliekschrijn van Sint-Odilia. In hun voetsporen volgt een vierkoppige mannelijke bubbel die een kennelijk loodzwaar meubelstuk –de zgn. stoel van Lutgardis van Tongeren– op de schouders torsen. Ze brengen deze twee unieke kunstschatten naar een veiliger oord, nl. de gerestaureerde voormalige burchtkerk van het graafschap Loon. In de smalle Loonse straten richting burcht worden de files wachtenden alsmaar langer. Vanuit het noordwesten, de richting van waaruit Mieke en Jo omstreeks het middaguur de Loonse hoofdplaats bereiken, is het aanschuiven tot aan het Fruitbelevingscentrum Stroopfabriek. De deur staat op een kier –musea behoren tot de schaarse culturele trekpleisters die dezer dagen toegankelijk zijn– en stappen voor een sanitaire pauze en een fruitsapje binnen. Een attente hostess die de gezegende toestand van Mieke in het oog krijgt,  zorgt meteen voor een ambulante postkoets waarmee het koppel even later de laatste oplopende hectometers naar de Loonse burcht aflegt.

 

De koets houdt halt aan de zware houten burchtpoort. Mieke en Jo dompelen hun handen in een stenen kom met ontsmettende handgel en stappen de kille troonzaal binnen. Omwille van het milieu buiten en de drukte binnen mag de CO2- en stof-uitstotende houtstoof immers niet ontstoken worden. Het devies van de keizer luidt immers: Volksgezondheid Eerst. In een kast van troebel glas, centraal in de troonzaal,  zetelt HendErik II, dienstdoende graaf van Loon. De graaf wisselt een persoonlijke blik –soms neigend naar een grijnslachje– met elke onderdaan. De volkstelling verloopt in een maximaal coronaproof klimaat.

 

Het registreren gebeurt als volgt: op een eikenhouten tafel die, gezien de vele littekens, al eeuwen tot het burchtmeubilair behoort, staan zeven urnen met verschillende inktkleuren: blauw, groen, rood, oranje, geel, zwart en grijs. Als ode aan de democratie mag elke volwassen ‘pelgrim’ zijn/haar naam en woonplaats met een ontsmette duivenveer, gedompeld in zijn/haar voorkeurskleur, in een dik boek krassen, één adres per lijntje want dat vergemakkelijkt achteraf het tellen. Na het deponeren van één zilveren kroon per naam in de gapende gleuf van een bontgekleurde eiken kist –het lijkt wel een bodemloos vat!– zijn Mieke en Jo officieel geteld. Innerlijk hopen ze dat ook bij latere beslissingen hun mening zal meetellen. Voor de 65-plussers, voor wie leesbaar schrijven niet zomaar evident is, volstaat het plaatsen van één kruisje met grijze inkt en het deponeren een gouden halve kroon in een grijze kist. De minderjarigen moeten helemaal niets schrijven of aankruisen in het telboek. Voor deze ‘groep van de toekomst’ volstaat het deponeren van één bronzen eurocentje in het gleufje van een klein glazen kistje. Toegegeven, het is een ingenieus systeem: met het tellen van de centen komt ook de samenstelling van de hele populatie in beeld. Al het overige is overbodig! Naar verluidt –zo vernemen Mieke en Jo bij het verlaten van de troonzaal– was er net voor de aanvang van de teloperatie serieuze paniek bij de grafelijke administratie. Er dreigde immers een nijpend tekort aan rode kleurstof omdat deze grondstof de afgelopen maanden intens gebruikt werd bij het maken van de vele verbodsborden ter bestrijding van het coronagevaar. Dankzij zijn wereldwijd vertakt netwerk loste de graaf dit euvel met één telefoontje op. De redding kwam uit de VS: door een recente aardverschuiving aldaar was hun voorraad ‘rood’ voor de vier komende jaar toch overbodig. Graaf HendErik II triomfeerde en declameerde “We make Hasbania great again”.

Diep onder de indruk van de omstandigheden –het grootste 2020-evenement op Haspengouwse bodem!– verlaten Mieke en Jo via een achterpoortje de troonzaal. Buiten is het inmiddels pikdonker. De straatverlichting doet het niet. Wegwijzers of behulpzame agenten zien ze niet. Mieke en Jo vinden de chaos allesbehalve coronaproof en kiezen op de tast een richting … hopelijk de goede uitweg naar Ulbeek. Ondanks de vermoeidheid tjaffelen ze verder. Ter hoogte van de Bollenberg –wie de regio kent, fronst nu de wenkbrauwen want het koppeltje heeft een de foute richting gekozen–, stopt Mieke en zegt enthousiast: “Jo, het is zover. Ik voel nattigheid, het water is gebroken. Het zal een kerstekindje worden”. Jo zoekt een geschikte plaats voor de nakende bevalling wat in de gegeven omstandigheden niet evident is: door corona zijn alle herbergen op slot en liggen de ziekenhuizen eivol. Bellen heeft geen zin en kan ook niet: de batterij van hun gsm is leeg. Als ze tegen middernacht niet onder dak zijn, riskeren ze bovendien een fikse boete wegens het overtreden van de nachtklok. Plots valt Jo’s oog op een ietwat schimmig, ijzeren geraamte … iets wat er onmiskenbaar staat maar waar je dwars doorheen kijkt. Vormelijk lijkt het wel een kleine kerk of een grote kapel. Een deur is er niet maar ze kunnen toch naar binnen stappen (Jo) en strompelen (Mieke). Al zijn er geen vensters, toch kan je in alle windrichtingen naar buiten gluren. Buiten is het beginnen sneeuwen, maar binnen valt geen vlokje. Meubilair valt er niet te bespeuren. “Da is kemik” (Ulbeeks dialect: dat is eigenaardig), mompelt handige Jo. Hij sleurt meteen een houten pallox (=fruitkist) naar binnen en vertimmert deze in een mum van tijd tot een kribbe-bedje dat hij vult ze met authentiek Haspengouws stro. In dit uniek idyllisch decor komt omstreeks middernacht hun kerstkindje ter wereld. In het rechtervuistje klemt het een perkamentrol met het opschrift: “De kerstman heeft corona”. De boreling lost het rolletje echter niet en maakt in gebarentaal duidelijk dat de boodschap pas gelezen mag worden als de coronapandemie voorbij is. Na het zien en horen van dit alles noemen Mieke en Jo hun kerstkindje spontaan “Mens Sano” … wat “Gezond Verstand” betekent. Enkele Kempense wolven in schapenvacht vleien zich spontaan neer bij de kribbe en zorgen voor de nodige kind- en milieuvriendelijke warmte.

 

Alhoewel er geen geboortekaartjes zijn zorgen de sociale media er voor dat het heuglijk nieuws zich als een vuurtje doorheen Hasbania verspreidt. Tegen het ochtendgloren arriveren de eerste h(e)erders alias de burgerlijke meesters van de Haspengouwse nederzettingen. Ze ontdekken hierbij de charmes van het Haspengouws fietsroutenetwerk. In de geest van het logo ‘De Haspengouwers heten U welkom’, te lezen op hun mondkapjes, leggen ze bij de ingang geschenken en streekeigen levensmiddelen neer. Vermits er binnen al een bubbel van drie schuilt, kan er van nauwer contact helaas geen sprake zijn. Marcus van Alleche biedt een bak kristalhelder gerstenat aan. Zijn naamgenoot Marcus Vulpes van Rumanzeis geeft een kerst-vers Jekerbrood, gebakken met graan uit zijn vruchtbare regio. Elisabeth van Wellene schenkt een ketel stroop van Vrolingen. Thomas van Curtricias laat een assortiment Schorpion-bubbels achter. Christoffel uit Haire schenkt een waardebon voor een midweek-arrangement in één van de vele vakantiehuizen van zijn ambtsgebied. Werner van Housle hangt een maretak, symbool van voorspoed, aan de gevel. Patricius van de Atuatuca Tungrorum die door zijn uithuizigheid van de afgelopen jaren minder vertrouwd is met het Haspengouwse platteland, stuurt een van zijn handlangers met een gezonde portie waterkers uit Lauw. Faraïldis van de Oppidum Sancti Trudonis, Andreas van Nova Ecclesia en Bertus van Harcke laten een pallox, boordevol appelen en peren afleveren. Patricius uit Gingolonham overhandigt een korf streekproducten met o.m. een tumulusbrood, Chokierbier, een kom aspergesoep en een assortiment folders, kaarten en brochures. Claudius van Heir-stapel arrangeert een gâteau in de Belgische driekleur met de tekst ‘Hartelijk welkom / Bienvenue’ in chocolade. De drie koningen –nl. Stefanus uit Hasaluth, Hendricus van Tidenbachen en Joannes van Belisia– hebben de Bollenberg nog steeds niet bereikt. Ze hadden afgesproken aan de Spartacus-halte te Diepenbeek maar hun tram is bij ontstentenis aan sporen helaas nog steeds niet vertrokken.

Maandagochtend, drie dagen na de volkstelling annex bevalling, biedt een anonieme wandelaar wat geestrijk voedsel aan: een stapeltje boeken met interessante achtergrondinformatie over Hasbania. Tegelijk bezorgt de postbode de streekkrant met het Belangrijkste weekendnieuws. Jo leest de blikvanger op de voorpagina en fronst meteen de wenkbrauwen: “Hasbania: volkstelling of referendum? “Op basis van de volkstelling op Kerstdag heeft de centrale overheid beslist het aantal nederzettingen in Hasbania van 16 tot 7 te verminderen. De volgende maanden zullen de mensen die bij de registratie in de troonzaal te Borgloon hun naam en adres in dezelfde kleur schreven, geherlokaliseerd worden in dezelfde gemeente. Iedereen heeft vrijwillig en democratisch kunnen kiezen tot welke kleur hij/zij voortaan wil behoren. Deze eensgezindheid is in velerlei domeinen kostenbesparend en bevordert de dienstverlening. Hiermee zijn de twee voornaamste argumenten voor de drastische administratieve reorganisatie van Hasbania vervuld. Op basis van de lessen, online getrokken uit de coronacrisis, zullen alle grijsaards (hun cynische registratiekleur!) in één nieuw te bouwen, luxueuze nederzetting gehuisvest worden. Deze prestigieuze stad wordt een eigentijdse, milieuneutrale reconstructie van het Gallo-Romeinse Tongeren. In de omwalling worden de torens vervangen door windmolens met doorzichtige wieken zodat er geen hinderlijke slagschaduw is. In de metersdikke muren worden superbatterijen verwerkt voor de opslag van hernieuwbare energie. Op alle daken liggen zonnetegels met een veel hoger rendement dan de klassieke zonnepanelen. Het regenwater wordt opgevangen en voor allerlei toepassingen gebruikt. De binnenstad is verboden voor alle verkeer rollend op fossiele brandstoffen. Intra muros zorgen trams en metro’s op basis van groene stroom voor veilig en traag transport op mensenmaat. Het recreatief aanbod is veelzijdig: overkapte terrasjes, thermen, een amfitheater, fitnesszalen, rustbanken, parken, enz. Aan de buitenkant van de stadspoorten staan triagecentra, uitgerust met de meest moderne meetinstrumenten om eventuele indringers met besmettelijke ziektekiemen op te sporen en te weren. Kortom, alle grijsaards zullen er zorgeloos kunnen genieten van hun welverdiende oude dag.

 

Op dinsdag hoort bij hogergenoemd regionaal dagblad een volkse bijlage, de ‘Goednieuws Krant’. In de rubriek ‘geboorten’ staat het wedervaren van Mieke en Jo en hun eerstgeborene “Mens Sana”. Dit zorgt terstond voor een massale toeloop van toeristen naar het Loonse Bethlehem. Omdat de toestand rond het stalen geboortehuis corona-onveilig dreigt te worden, besluiten Mieke en Jo samen met hun kerstkindje inderhaast naar huis terug te keren. Hierbij kunnen ze rekenen op de diensten vader Johnny en zoon Jozef. Ik noem Johnny –ere wie ere toekomt– de ambassadeur van Hasbania. Met hun gloednieuwe, milieuvriendelijke Tesla brengen ze het dolgelukkig gezinnetje en hun talrijke geschenken  ‘langs een andere weg’ veilig naar hun vakwerkhuisje in Ulbeek.

Nadat keizer Alexander I de Kale op Kerstdag 2022 –uitgerekend op de tweede verjaardag van Mens Sana– officieel de coronacrisis als ‘voorbij’ verklaart, wordt de perkamentrol uit de brandkast gehaald. Ondanks zijn jeugdige leeftijd leest Mens Sana –in klare en duidelijke taal– op 1 januari 2023 in de troonzaal van de Loonse hoogteburcht zijn geboorteboodschap, ten gehore van alle Haspengouwse burgemeesters, voor. We publiceren ze integraal. “Liefste ouders, beste burgervaders en –moeders van het vruchtbare Hasbania. Ik dank jullie van harte voor de gastvrijheid en de talrijke geschenken bij mijn geboorte. Houdt deze streek met zijn caleidoscoop van fraaie nederzettingen die jullie erfden van je voorouders, maximaal in ere. Zie elkaar graag maar gun iedereen zijn identiteit. Werk elkaar niet tegen. Laat ‘Eenheid in verscheidenheid’ jullie devies zijn. Realiseer samen en eendrachtig ‘Trochas 2020’ … het geesteskind van mijn geestrijke vader. Streef geen megafusies na. Wat jullie niet goed vinden voor dieren –megastallen, bedoel ik–, deugt a fortiori niet voor mensen. De coronacrisis heeft aangetoond dat het gemis aan sociale contacten zowat het ergste is wat een mens kan overkomen. Welnu, sociale contacten zijn maximaal te realiseren in ‘landelijke nederzettingen ’ waarmee onze regio terecht mag pronken. In steden zijn mensen nummers die op straat niet eens door hun burgemeester herkend noch begroet worden. Zielig … dat willen jullie toch niet? Elkeen van jullie is op dit ogenblik verantwoordelijk voor het gemeentelijk welzijn van minstens 7 350 individuen. En als er administratieve problemen zijn op vlak van vergunningen en andere ‘dienstverleningen’, dring er dan bij Uw partijgenoten op een hoger niveau op aan dat ze duidelijke wetten zonder uitzonderingen of achterpoorten maken. Jullie zijn de politieke elite van het huidige Hasbania. Wees daarom in de eerste plaats bekommerd omr de duurzame en leefbare toekomst van jullie 16 steden en gemeenten –samen goed voor ruim 300 000 inwoners!– … zeker wanneer jullie binnenkort de folders van de nakende gemeenteraadsverkiezingen zullen schrijven”.

 

 

Lapis, mors-abolescens.
26 december 2020


Scroll to Top
Scroll to Top