Op uitnodiging van Erfgoed Haspengouw en het Regionaal Landschap Haspengouw & Voeren gidste ik onlangs een landschapswandeling in en rond de heuvelsite Borgloon. Bij een panoramisch zicht in noordelijke richting tekenden zich aan de horizon enkele afgeknotte terrils van het uitgebluste Kempense steenkoolverleden af. Op de voorgrond lag het lagergelegen Vochtig-Haspengouw waarop, dankzij de aanplant van canadapopulieren, de typering coulissenlandschap kleeft. Wat vooral opviel was de aanwezigheid van maretakken in de populierenkruinen. Dit ontlokte vanuit de groep de vraag: “Waarom zijn er de jongste tijd beduidend meer maretakken dan vroeger? Zou dat een gevolg van de klimaatverandering zijn?”. Een goede vraag waarop ik niet meteen een antwoord had. Nieuwsgierig als ik ben, ben ik op zoek gegaan naar een mogelijke verklaring. Ik leg het resultaat van deze zoektocht ter overweging gaarne aan je voor.
Haspengouw
13 maart 2024 455
Op Hoepertingen, Rutten, Nerem, Veulen en Mopertingen, vijf dorpjes weggelegd in de plooien van het Haspengouwse landschap, kleefde tijdens het ancien regime de stempel ‘redemptiedorp’. Vanwaar en waarom deze ouderwetse titel? Wat betekent ‘redimeren’? In deze blog doe ik een poging om dit historisch gegeven te ontsluieren en te verduidelijken. Tegenwoordig immers wijken de voormalige redemptiedorpen in niets af van andere dorpen in de buurt. Is er dan helemaal niets meer wat een vergelijking met het verleden doorstaat? Jawel, hoor. Tegenwoordig ‘redimeren’ we allemaal … zelfs dagelijks én aan meerdere heren alias schuldeisers.
Haspengouw
21 februari 2024 614
Eind 2022 wijdde ik in mijn blogreeks ‘Haspengouw Overleeft’ een bijdrage aan de burcht van Kolmont. Bij wijze van inleiding citeer in enkele zinnen uit de slotparagraaf van toen. “De burchtruïne van Kolmont etaleert een onvolprezen staaltje van middeleeuwse krijgsbouwkunde, historisch en architecturaal één van de belangrijkste van gans Haspengouw en ver daarbuiten. Helaas, deze site op ligt verboden terrein en kan of mag door de cultuurtoerist niet benaderd of bezocht worden. Zelfs van op afstand, langs de openbare weg – in casu de Burchtstraat - is geen enkel sensibiliserend infopaneel te bespeuren”. Dit citaat is bij de publicatie van onderhavige blog nog steeds van toepassing. Maar toch, er is heel re-centelijk een sprankeltje hoop opgedoken … mogelijks wordt de ruïne als een volwaardig Vlaams monument erkend. De mallemolen draait. En daarna kan er gedokterd worden aan een passende ontsluiting, een delicate evenwichtsoefening tussen natuur- en erfgoedwaarden!
Tongeren
7 februari 2024 664
Klimaat is hot en een dagdagelijks gespreksonderwerp in onze maatschappij geworden. Veranderingen in het klimaat, veroorzaakt door onbetamelijke menselijke activiteiten– zo zegt men toch –, bedreigen de toekomst van onze planeet. Extremer weer serveert meer droogte en brengt meer natte periodes met zich mee! Om dit te beletten zal men in de toekomst miljarden moeten investeren, luidt het. Water speelt een sleutelrol in het hoofdstuk ‘klimaat’. In deze blog belicht ik het belang van water in het verleden en het heden van de regio Haspengouw. Een en ander mondt uit in de conclusie: zonder water, geen Haspengouw! En bovendien: de creatie van het Haspengouws reliëf en natuurlandschap heeft geen cent gekost … wauw!
Haspengouw
25 januari 2024 801
Haspengouw/Hesbaye was door de eeuwen heen het decor van heel wat oorlogen en veldslagen. Ook toen vielen er, zoals nu in Oekraïne en Palestina, duizenden onschuldige slachtoffers in de machtsstrijd tussen politieke "leiders". Dankzij de technische vooruitgang lees "bewapening worden deze drama's almaar waanzinniger". Mens en beschaving zullen helaas altijd wel met elkaar in de clinch liggen. We grasduinen even in het oorlogsverleden van het thans vredige Haspengouw/Hesbaye.
Haspengouw
9 januari 2024 844